آب رفتن جثه پرندگان با تغییرات آب و هوا

کوچک شدن جثه پرندگان با تغییرات آب و هوا

تغییرات آب و هوایی ممکن است باعث کوچک شدن پرندگان مناطق گرمسیری شود. طبق فرضیه محققان، حتی یک کاهش جزئی اندازه هم می‌تواند به خنک‌تر ماندن حیوانات کمک کند. 

در گوشه‌ای دورافتاده از جنگل‌های استوایی آمازون دربرزیل، محققان دهه‌ها را صرف شکار و اندازه‌گیری پرندگان در پهنه وسیعی از بخش دست نخورده جنگل کرده‌اند. طرح آزمایشی که نمونه ای از تنوع خیره کننده آمازون است، این بود که به عنوان مبنایی عمل کند که نشان دهد چگونه تکه تکه شدن زیستگاه، از طریق قطع درختان تا ساخت جاده ها، می تواند محل زندگی و پرورش حیوانات وحشی جنگل های گرمسیری را خالی از حیوان کند.

اما در این ناحیه بکر و دست نخورده طبیعت وحشی، تغییر ظریف تری در حال رخ دادن است: پرندگان در حال کوچک شدن هستند. با مجله اینترنتی بیننده همراه باشید تا این موضوع را از نظر علمی بررسی کنیم.

در طی 40 سال، اندازه جثه ده‌ها گونه از پرندگان آمازون کاهش یافته است. طبق گزارش محققان در 12 نوامبر در Science Advances بسیاری از گونه ها تقریباً 2 درصد از میانگین وزن بدن خود را در هر دهه از دست می دهند. علاوه بر این، در برخی از گونه ها، طول بال ها بلندتر شده است. به گفته محققان، این تغییرات همزمان با آب و هوای گرمتر و متغیرتر صورت می گیرد، که می تواند منجر به لاغرتر شدن و کارآمدتر شدن بدن پرندگان شده و اهمیت ویژه ای داشته باشد؛ چرا که به پرندگان کمک می کند تا خنک بمانند.

بن وینگر، پرنده شناس دانشگاه میشیگان در آن آربور که در این تحقیق شرکت نداشت، اما تغییر وزن مشابهی را در پرندگان مهاجر ثبت کرده است، می‌گوید: «تغییر آب و هوا چیزی مربوط به آینده نیست، بلکه در حال حاضر هم این تغییر دارد صورت می گیرد و و تا کنون شاهد تغییراتی نیز بوده ایم. اثراتی دارد که ما فکرش را هم نمی‌کردیم. او می‌گوید دیدن الگوهای یکسان در بسیاری از گونه‌های پرندگان در زمینه‌های بسیار متفاوت حاکی از یک پدیده جهانی‌تر است».

زیست‌شناسان مدت‌هاست که اندازه بدن و دمای بدن را به هم مرتبط دانسته اند. در آب و هوای سردتر، بزرگ تر بودن به صرفه است، زیرا هرچه ضخامت سطح نسبت به حجم کمتر باشد، اتلاف گرما را از طریق پوست کاهش می دهد و بدن را گرمتر نگه می دارد.

ویتک جیرینک (Vitek Jirinec)، بوم شناس مرکز تحقیقات اکولوژی انتگرال در بلولِیک، کالیفرنیا، می گوید: "با گرم شدن آب و هوا، انتظار می رود که اندازه بدن کوچکتر شود تا به ارگانیسم ها کمک کند گرما را بهتر تخلیه کنند."

طبق گزارشات وینگر و همکارانش در سال 2020 در نشریه Ecology Letters، بسیاری از گونه های پرندگان مهاجر آمریکای شمالی در حال کوچکتر شدن هستند. وینگر تغییر آب و هوا را دلیل احتمالی این تغییر می داند، اما از آنجایی که پرندگان مهاجر در حین پیمودن کره زمین، طیف وسیعی از شرایط را تجربه می‌کنند، عوامل دیگری مانند زیستگاه‌های تخریب‌شده که ممکن است پرندگان با آن‌ها مواجه شوند را نمی‌توان رد کرد.

جیرینِک و همکارانش برای اینکه ببینند آیا پرندگانی که در این مکان می مانند نیز کوچک شده اند یا خیر، داده های جمع آوری شده مربوط به پرندگان غیرمهاجر را که از سال 1979 تا 2019 در منطقه دست نخورده آمازون به وسعت 43 کیلومتر، تجزیه و تحلیل کردند. مجموعه داده ها شامل اندازه گیری هایی مانند جرم و طول بال بیش از 11000 پرنده منفرد از 77 گونه است. محققان همچنین داده های آب و هوایی این منطقه را بررسی کردند.

محققان دریافتند که از اندازه جثه همه گونه‌ها در این دوره کاسته شده‌است، از جمله پرندگانی مانند مورچه‌ گیر کلاه حنایی (Formicarius colma) که حشرات را از کف جنگل می‌رباید، و دم دراز کاکل آبی آمازونی (Momotus momota) که از میوه‌های درختان تغذیه می کند. در هر دهه گونه های مختلفی از پرندگان حدود 0.1 درصد تا نزدیک به 2 درصد از وزن متوسط بدن خود را از دست می دهد. به عنوان مثال، دم دراز کاکل آبی در طول دوره مطالعه از 133 گرم به حدود 127 گرم کاهش وزن داشته است.

این تغییرات با افزایش کلی میانگین دمای 1 درجه سانتیگراد در فصل مرطوب و 1.65 درجه سانتیگراد در فصل خشک همزمان بود. دما و میزان بارندگی نیز در طول دوره زمانی متغیرتر شدند و این نوسانات کوتاه مدت، مانند فصل گرم یا خشک به خصوص، روند تغییر اندازه را بهتر از افزایش مداوم دما توصیف کرد.

جیرینِک می گوید: «فصل خشک واقعاً برای پرندگان استرس زا است. اندازه جثه پرندگان در یک یا دو سال پس از دوره های مخصوصاً گرم و خشک، بیشترین کاهش را داشت. عقیده بر این است که پرندگان برای مقابله با استرس و شدت گرما کوچکتر می شوند.»

«عوامل دیگری، مانند کاهش دسترسی به مواد غذایی نیز می تواند منجر به کوچکترشدن اندازه پرندگان شود. اما از آنجایی که جثه همه پرندگان با رژیم‌های غذایی بسیار متفاوت کاهش یافته‌اند، نیروی فراگیرتری مانند تغییرات آب و هوایی علت محتمل آن است.»

«طول بال نیز برای 61 گونه با حداکثر افزایش حدود 1 درصد در هر دهه رشد کرد. جیرینک فکر می کند که بال های بلندتر باعث کارآمدتر و در نتیجه خنک تر پرواز کردن می شود. به عنوان مثال، یک جت جنگنده، با بدنه سنگین و بال های فشرده، قدرت زیادی برای مانور می گیرد. در مقابل، یک گلایدر سبک با باله های بلند، می‌تواند بسیار کارآمدتر و سریع تر حرکت کند.

او می‌گوید: «بال‌های بلندتر این امکان را به [پرندگان] می دهد تا کارآمدتر پرواز کنند و گرمای متابولیکی کمتری تولید کنند، که می‌تواند در شرایط گرم‌تر مفید باشد. "اما این فقط یک فرضیه است." این تغییر جرم بدن در پرندگانی که زمان خود را در بالای سایه درختان متراکم جنگل می گذرانند، یعنی در شرایط گرمتر و خشک تر از کف جنگل، آشکارتر بود.»

اینکه آیا این تغییرات در شکل و اندازه نشان دهنده سازگاری تکاملی با تغییرات آب و هوایی است یا صرفاً یک واکنش فیزیولوژیکی به دماهای گرمتر، هنوز مشخص نیست. در هر صورت، جیرینِک معتقد است که این تغییر، قدرت مخرب فعالیت انسانی را نشان می دهد.

او می‌گوید: «جنگل‌ گرمسیری آمازون، مرموز، دورافتاده و مملو از تنوع زیستی است. این مطالعه نشان می‌دهد که حتی در مکان‌هایی مانند این، دور از تمدن، می‌توانید نشانه‌هایی از تغییرات آب و هوایی را ببینید.»

Science News: 
(Climate change may be shrinking tropical birds)

• {{item.Name}}

  {{item.DateTimeLocalized}}
  {{item.Text}}