پروژه اینترنت ماهواره ای استارلینک

استارلینک: پروژه اینترنت ماهواره ای SpaceX

پروژه استارلینک، نوآوری بزرگ یا تهدید؟

استارلینک (Starlink)، نام یک شبکه ماهواره ای است که شرکت خصوصی فضا پیمایی SpaceX در حال توسعه آن است تا اینترنت کم هزینه را به مکان های دوردست نیز ارائه دهد. با مجله اینترنتی بیننده همراه باشید، تا بیشتر در این مورد بدانیم.

در حالی که اسپیس ایکس، امیدوار است تا 42000 ماهواره در این به اصطلاح صورت فلکی داشته باشد، اندازه و مقیاس پروژه استارلینک، منجمان و ستاره شناسان آماتور را که می ترسند اجسام درخشان و چرخنده در مدار در مشاهدات جهان تداخل ایجاد کنند، گیج کرده است.

استارلینک: طرح اولیه

پیشنهاد اینترنت ماهواره ای SpaceX، در ژانویه 2015 اعلام شد. اگرچه در آن زمان نامی برای آن ذکر نشده بود، اما مدیر عامل شرکت ایلان ماسک گفت که این شرکت اسنادی را برای قرار دادن حدود 4000 ماهواره در پایین ترین مدار زمین همراه با نهادهای نظارتی بین المللی ارائه کرده است.

ماسک در هنگام سخنرانی در سیاتل هنگام افشای پروژه گفت: "ما در حقیقت در مورد چیزی صحبت می کنیم که در بلند مدت مانند بازسازی اینترنت در فضا است." (ماسک همچنین صاحب شرکت خودروهای الکتریکی تسلا است، اما تسلا ماهواره تولید نمی کند.)

برآورد اولیه ماسک از تعداد ماهواره ها خیلی زود افزایش یافت، زیرا او امیدوار بود که بخشی از حدود 1 تریلیون دلار بازار اتصال اینترنت در سراسر جهان را برای کمک به دستیابی به چشم انداز استعمار مریخ در دست بگیرد. کمیسیون ارتباطات فدرال ایالات متحده (FCC) به اسپیس ایکس اجازه پرواز 12000 ماهواره استارلینک را داد و این شرکت مدارك اداری را برای پرتاب حداكثر 30000 فضاپیمای اضافی با یك نهاد نظارتی بین المللی تنظیم كرده است.

اگر به این مسئله منطقی نگاه کنیم، به گفته آژانس فضایی اروپا، در حال حاضر، فقط حدود 4300 ماهواره مصنوعی فعال در مدار زمین هستند و تنها 11670 ماهواره در طول تاریخ پرتاب شده اند.

SpaceX در ماه فوریه سال 2018 اولین آزمایش هواپیما استارلینک خود را با نام های TinTinA و TinTinB راه اندازی کرد. این مأموریت به راحتی انجام شد. بر اساس داده های اولیه، این شرکت از نهادهای نظارتی خواسته است تا به ناوگان آن اجازه کار در ارتفاعات کمتر از آنچه در ابتدا برنامه ریزی شده بود، داده شود و FCC موافقت کرد.

 60 ماهواره اول استارلینک، در تاریخ 23 مه 2019، روی عرشه موشک SpaceX Falcon 9، پرتاب شد. این ماهواره ها با موفقیت به ارتفاع عملیاتی خود از 340 مایل (550 کیلومتر) رسیدند - آنقدر کم که بتوانند در عرض چند سال با کشش اتمسفر به سمت زمین کشیده شوند تا پس از نابودی به زباله فضایی تبدیل نشوند.

شیوه کار ماهواره های استارلینک 

وزن نسخه فعلی هر ماهواره استارلایک 573 پوند است. (260 کیلوگرم) و طبق مجله Sky & Telescope، تقریباً به اندازه یک میز است.

طبق گزارش بیزینس اینسایدر، اینترنت ماهواره ای به جای ارسال سیگنال های اینترنتی از طریق کابل های برقی، که باید برای رسیدن به نقاط دورافتاده از نظر فیزیکی مستقر شود، با انتقال اطلاعات از طریق جو زمین کار می کند؛ جایی که 47 درصد سریعتر از کابل فیبر نوری حرکت می کند.

اینترنت ماهواره ای فعلی با استفاده از فضاپیماهای بزرگ که در مدار 22،236 مایل (35،786 کیلومتر) بالاتر از یک نقطه خاص روی زمین قرار دارند، کار می کند. اما در آن فاصله، به طور کلی تأخیر زمانی قابل توجهی در ارسال و دریافت داده وجود دارد.

قرار است ماهواره های استارلینک، با نزدیکتر شدن به سیاره ما و شبکه سازی با یکدیگر، مقادیر زیادی اطلاعات را به سرعت به هر نقطه از زمین، انتقال دهند؛ حتی بر فراز اقیانوس ها و مکان های بسیار سخت و صعب العبور که قرار دادن کابل های فیبر نوری در زمین گران و پر هزینه است.

ایلان ماسک گفته است که شبکه استارلینک می تواند پس از فعال شدن 400 فضاپیما، پوشش "جزئی" اینترنت و بعد از عملیاتی شدن حدود 800 ماهواره، پوشش "متوسط و مناسبی" را فراهم کند.

تا اواخر ماه مه 2021، SpaceX بیش از 1730 ماهواره استارلینک را به فضا پرتاب کرده است. اکنون این صورت فلکی به عنوان بخشی از یک برنامه آزمایش بتا، خدمات پهن باند را در مناطق منتخب در سراسر جهان ارائه می دهد.

در زمین، کاربران با استفاده از کیت فروخته شده توسط SpaceX، به سیگنالهای پهن باند دسترسی پیدا می کنند. بر اساس آنچه در وب سایت این شرکت به ثبت رسیده است، این کیت شامل یک بشقاب ماهواره ای کوچک نصب شده بر روی سه پایه، روتر وای فای، کابل ها و منبع تغذیه است.

بحث و جدل بر سر استارلینک

در طی چند روز از اولین پرتاب 60 ماهواره استارلینک، ناظران آسمانی رشته ای از چراغهای مرواریدی خطی را هنگام عبور سریع و پرسر و صدای فضاپیما، در صبح زود از بالای سرشان ثبت کردند. راهنماهای مبتنی بر وب، به دیگران نحوه ردیابی نمایشگر چشمگیر را نشان می دادند.

مارکو لَنگ بروک (Marco Langbroek)، ردیاب ماهواره مستقر در هلند از طریق ایمیل به Space.com گفت: "منظره کاملاً شگفت انگیزی بود و از تعجب فریاد می زدم، اوووووووووو. هنگامی که "قطار" نورانی ساطع شده از آن ماهواره ها به چشم می خورد، آنها از آنچه من پیش بینی کرده بودم، درخشان تر بودند."

روشنایی آن تقریباً برای همه، از جمله SpaceX و جامعه نجومی، تعجب آور بود. محققان از هیجان جیغ می زدند و عکس هایی از رگه های نورانی ماهواره را مانند این عکس از رصدخانه لاول (Lowell) در آریزونا، در داده های خود، به اشتراک گذاشتند.

آنها نگرانی های خاصی را در مورد تصاویر آینده تلسکوپ های بسیار حساس مانند رصدخانه ورا رابین ( Vera Rubin Observatory) ابراز داشتند، که قبلاً به عنوان تلسکوپ بزرگ بررسی همدید ( Large Synoptic Survey Telescope) شناخته می شد و کل جهان را با جزئیات دقیق بررسی می کند و انتظار می رود در سال 2022 به صورت آنلاین ارائه شود. منجمان رادیو نیز برای پارازیت آنتن های مستقر در رادیو استارلینک برنامه ریزی می کنند.

اتحادیه بین المللی نجوم در بیانیه ای که در ژوئن 2019 منتشر شد، ابراز نگرانی کرد. بیانیه حاکی از آن است که "صُوَر فلکی ماهواره می توانند یک تهدید قابل توجه یا مهلک برای زیرساخت های مهم موجود و آینده نجومی باشند و ما از طراحان و استقراردهندگان و همچنین سیاست گذاران آنها می خواهیم با جامعه نجومی، در یک تلاش مشترک، همکاری کنند تا تأثیر صُوَر فلکی ماهواره ای را تجزیه و تحلیل و درک کنند."

SpaceX در سپتامبر 2019 با واکنش شدیدتری روبرو شد؛ زمانی که آژانس فضایی اروپا (ESA) اعلام کرد ماهواره Aeolus خود را به سمت قبول کردن مانورهای گریزگرانه و جلوگیری از برخورد با "استارلینک 44"، یکی از 60 ماهواره اول این صورت فلکی، هدایت کرده است.

 این آژانس پس از دریافت آموزشهای لازم از سوی ارتش ایالات متحده، که احتمال برخورد 1 در 1000 بود - 10 برابر بیشتر از آستانه ESA برای انجام مانور جلوگیری از برخورد، اقدام کرد.

SPACEX چه برنامه ای برای انجام دارد

اسپیس ایکس اعلام کرده است که با سازمان ها و آژانس های فضایی همکاری خواهد کرد تا تأثیرات صور فلکی خود را کاهش دهد. و این شرکت سعی کرده است نگرانی های ستاره شناسان درباره تأثیر استارلینک در آسمان شب را کاهش دهد.

طبق گزارش نشریه نِیچِر، انجمن نجوم در هونولولو. پاتریشیا کوپر (Patricia Cooper)، معاون امور دولتی ماهواره اسپیس ایکس، در اختتامیه جلسه ژانویه 2020 آمریکایی ها به منجمان گفت: "اسپیس ایکس کاملا متعهد است که راهی برای پیشبرد کار خود داشته باشد. بنابراین پروژه استارلایک، از ارزش تحقیق شما کم نمی کند." 

SpaceX بدین منظور اقدامات لازم را انجام داده است؛ به عنوان مثال، اخیرأ روکشهای ورزشی ماهواره های استارلینک را که به منظور جلوگیری از تابش شدید نور خورشید از بازتابنده ترین قسمتهایشان است را به فضا پرتاب کرده است. 

اما تعداد زیادی ماهواره در صُوَر فلكی SpaceX و دیگر شركت های فضایی خصوصی، مانند OneWeb، اظهار می دارند كه آلودگی نوری و سایر مسائل، ممكن است ادامه داشته باشد، و مدافعان، خواستار تنظیم مقررات بیشتر از سوی سازمان های دولتی هستند.

ستاره شناس، آرون ریمر ( Arwen Rimmer )، در The Space Review، نشریه ای آنلاین و هفتگی، مختص مقاله ها و حواشی در مورد فضا، در اوایل سال 2020 نوشت: "این پروژه هدیه ای است برای رهبران جهان؛ کاری کاملأ غیر حزبی تر از هر کار دیگری است: از آسمان ما محافظت کنید." 

space

• {{item.Name}}

  {{item.DateTimeLocalized}}
  {{item.Text}}